2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı
Özet
GİRİŞ: Heterotopik pankreas, pankreas dokusu ile anatomik ve vasküler bağlantısı olmayan pankreatik dokuların varlığı olarak tanımlanmaktadır. Embriyonik göç sırasında, pankreatik dokular gastrointestinal kanalın herhangi bir yerinde kalıntılar oluşturabilmekte ve bu durum en sık midede görülmektedir. Genellikle asemptomatik lezyonlardır. Submukozal ya da mide duvar yerleşimleri nedeniyle endoskopik olarak mezenkimal tümörlerle karışabilmektedir. Burada, mide ve ince bağırsakta yer alan gastrointestinal stromal tümör (GIST) ön tanısı ile opere edilen gastrik heterotopik pankreatitis olgusu sunulmaktadır.
OLGU: 26 yaşında kadın hasta sağ üst kadranda sırta vuran karın ağrısı şikayeti ile başvurmuştur. Özgeçmişinde appendektomi öyküsü mevcuttur. Fizik muayenede karında sağ üst kadranda hassasiyet ve defans bulguları saptanmıştır. Yapılan endoskopik incelemede mide mukozasında özellik görülmemiştir. Korpus ve antrumdan alınan biyopsi materyallerinin incelemesinde kronik aktif gastritis bulguları saptanmıştır. Abdominal BT, abdominal MR ve dinamik MR görüntülemelerinde, mide antrum komşuluğunda 4,5x4 cm boyutlarında, yumuşak doku niteliğinde patolojik lezyon varlığı rapor edilmiştir. Hastaya gastrointestinal stromal tümör ön tanısıyla distal gastrektomi, retrokolik gastroenterostomi, Roux N-Y anastomozu ve segmenter ince bağırsak rezeksiyonu uygulanmıştır. Makroskobik incelemede; distal gastrektomi materyalinde 4x3.3x2.5 cm boyutlarında, intramural yerleşimli, dış yüzeyi düzgün, kesit yüzeyinde en büyüğü 0.6 cm çapında az sayıda küçük kistik kavitasyonlar içeren, gri beyaz renkte lezyon izlenmiştir. İnce bağırsak rezeksiyonunda ise, 1.7x1.4x1.1 cm boyutlarında, midedekine benzer özelliklerde intramural yerleşimli lezyon saptanmıştır. Her iki lezyondan elde edilen örneklerin H&E boyalı kesitlerinin mikroskobik incelemesinde, pankreasa ait tüm histolojik yapıların yer aldığı görülmüş ve heterotopik pankreas tanısı verilmiştir. Pankreatik elemanlar mide ve ince bağırsakta submukoza, muskuler tabaka ve subserozada izlenmiştir. Midedeki heterotopik pankreas dokusunda akut ve kronik pankreatit bulguları ve psödokist formasyonları dikkati çekmiştir.
SONUÇ: Gastrointestinal kanal yerleşimli heterotopik pankreas dokusunun çeşitli tümörler ile ayırımı zor olduğundan histopatolojik inceleme gereklidir. Heterotopik pankreas dokusunda pankreatitis gelişimi ise nadir görülen bir durumdur.