2Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı
Amaç: Hepatosellüler karsinomun (HCC) benign karaciğer nodüllerinden ayrımında, Glutamin Sentetaz (GS), Glipikan-3 (GLP-3) ve Arginaz-1(ARG1) ekspresyonunun yararlı olduğu bilinmektedir. Karaciğer kitleleri arasında büyük yer tutan metastatik tümörlerde, bu belirteçlerin ekspresyonları hakkında son derece sınırlı veri bulunmaktadır. Bu çalışmada HCC tanısında kullanılan GS, GLP3 ve ARG1’in duyarlılık ve özgünlüğünün araştırılması ve Metast tik karaciğer kitlelerindeki ekspresyon profillerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Ekim 2016-Temmuz 2017 tarihleri arasında, Ege ÜTF Hastanesinde tanı-tedavi amaçlı çıkarılan, primer ve metastatik karaciğer tümörlerinden, histolojik ve/veya klinik ve radyolojik olarak primeri belirlenmiş olan 86 olgu çalışmaya alınmıştır. Tümörlere ait H&E boyalı kesitler incelenmiş ve İmmunhistokimyasal olarak GS, GLP3 ve ARG1 uygulanmıştır. Her bir belirteç için en az 5BBA’nı değerlendirmeye alınmış ve tümör hücrelerinin %1’inden fazlasında güçlü boyanma pozitif kabul edilmiştir. İstatistiksel analizler SPSS software 19.0 programında uygulanmıştır
Bulgular: Olguların 41’i kadın, 45’i erkek olup, ortalama yaş 63,07±10,60’tır. Tümörlerin 16’sı HCC, 44’ü adenokarsinom (AK), 22’si karsinom, 4’ü nöroendokrin karsinom(NEK) morfolojisindeydi. Primer odak, olguların 16’sında karaciğer (HCC), 20’sinde pankreatobiliyer sistem, 3’ünde mide, 19’unda kolon, 11’inde meme, 4’ünde prostat, 13’ünde akciğer olarak saptandı.
GS, GLP3 ve ARG1 için özgüllük, sırasıyla %27,1; %95,7 ve %95,7 olarak; duyarlılık, sırasıyla % 100; %37,5 ve % 93,8 olarak bulundu. Üç belirtecin birlikte pozitifliği yalnızca HCC’da izlenirken; sadece GLP3 pozitifliği prostat adenokarsinomlarının üçünde, sadece ARG1 pozitifliği pankreatobiliyer adenokarsinomların üçünde mevcuttu. GS ve GLP3’ü birlikte eksprese eden tümörlerin tamamı akciğer kaynaklı NEK’du.
Sonuç
Bu çalışmada, GS, GLP3 ve ARG1’in değişik oranlarda metastatik tümörlerde de pozitifliği saptanmıştır. Ancak her üç belirteçle pozitiflik sadece HCC’larda izlenmiştir. Morfolojinin net değerlendirilemediği tümörlerde, primer-metastaz ayırımında GS, GLP3 ve ARG1 birlikte kullanılmalıdır. Farklı organlardan kaynaklanan tümörlerde izlenen ekspresyon nedeniyle, bu organların metastatik tümörlerinin tedavisinde hedef olarak kullanılabilecekleri düşünülmüştür. Bulgularımızın geniş serilerde, moleküler yöntemleri kapsayan çalışmalarla desteklenmesinin literatüre ışık tutabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler : karaciğer, metastaz, glutamin sentetaz, glipikan-3, arginaz-1